Şanar Yurdatapan

Şanar Yurdatapan, 1941 yılında babasının görevi icabı Balıkesir, Susurluk’da doğmuştur. Annesi Suzan Hanım, babası general Daniyel Yurdatapan’dır. Oktay adında abisi ile Onur adında erkek kardeşi ve oyuncu olan Lale Mansur adında kız kardeşi vardır. Dedesi ise Servet paşa Çanakkale Savaşı'nda Mustafa Kemal ATATÜRK'ün yanında savaşmıştır. Hüsrev Gerede babasının dayısıdır. İlkokulu Balıkesir’de okudu. Liseyi ise çok yer dolaştıktan sonra Ankara Atatürk Lisesi'nde bitirdi. Liseyi bitirdikten sonra İstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi'nde jeoloji ve jeofizik eğitimi gördü.
Daha okul yıllarında abisi Oktay ve Nejdet Bulut ile birlikte “Kuyrukluyıldızlar Vokal Topluluğu” adı altında bir gurup kurarak 1958'lerin sonlarında amatörce müzik yapmaya başladı. 1960'ta Caddebostan Dağ Club'de profesyonel olarak sahne almasıyla devam eder. Bu arada üniversite hayatını üçüncü sınıfta noktalamasına rağmen, engel olur korkusundan bunu babasına açıklayamaz, babası onu hâlâ öğrenci zanneder.

Şanar Yurdatapan, 1962- 1971 yılları arasında Ankara'da yaşadı. Kuzeni şarkıcı Alpay Nazikioğlu'nun kurduğu reklam şirketinde çalıştı; "Alpay ve Arkadaşları” adlı yeni grupta çaldı ve Alpay'ın şarkılarının müziklerini yaptı.

1967’de yedek subay öğretmeni olarak, Çankırı’nın Çukurören köyünde askerlik yaptı.

1965 yılında Ankara'da Türkiye İşçi Partisi’ne girdi ve orada faaliyet gösterdi. 12 Mart muhtırası sonrasında 21 Temmuz 1971 tarihinde Türkiye İşçi Partisi kapatılınca İstanbul'a döndü. Egemen Bostancı'nın kurduğu İstanbul Gelişim Büyük Orkestra'da aranjör olarak çalıştı; Ayla Algan'ın şarkılarının düzenlemelerini yaptı. İstanbul’a döndüğünde 1972 yılında Attila Özdemiroğlu ile ortak olarak, Türkiye’nin ilk müzik yapım firması olan “ŞAT Yapım” adında müzik yapım firması kurdular. 1979 yılına kadar besteci, söz yazarı ve aranjör olarak 100'den fazla esere imzasını attı.

Haziran 1971 ayından itibaren Şanar Yurdatapan ile Attila Özdemiroğlu’nun liderliğinde kurulan “Dün Bugün Yarın orkestrası” ile İzmir, Ankara ve İstanbul’da o dönemin en iyi gece kulüplerinde çalışmaya başladı. Bugün Yarın orkestrasında şu elemanlar yer alıyordu: Şanar Yurdatapan (basgitar), Attila Özdemiroğlu (vibrafon, keman, flüt, trombon), Cezmi Başeğmez (davul), Hurşit Yenigün (elektrogitar), Metin Çotal (trombon, piyano, org), Manolo Corrales (tumba, bongo), Serpil Gence (vokal), Kerim Soysal (vokal) ve Tufan Ünalp (gitar, vokal). Bir ara Tuna Ötenel’in de piyanosuyla katıldığı orkestra genellikle plak kayıtlarında çalarak faaliyetini sürdürdü.

Şanar Yurdatapan, “ŞAT Yapım” olarak ilk önce kendi oğlu Arda'ya Arda Kardeş diye şarkı yaptırdılar. Sonraki yıllarda Füsun Önal, Melike Demirağ, Cici Kızlar Grubu, Esmeray, İskender Doğan, Sezen Aksu, Nilüfer gibi isimlerle çalıştı. 1979 yılında iflas etti kapattılar.

Şanar Yurdatapan,1974 yılında bestesi kendisine ait, düzenlemesini Attila Özdemiroğlu’nun yaptığı, Melike Demirağ’ın seslendirdiği "Arkadaş" adlı şarkıyı 45’lik plak yaptı. O yıl bu şarkı adında Yılmaz Güney'in yönettiği ve oynadığı Arkadaş adlı filmden sonra Melike Demirağ ile evlendi.

1980 yılında 24 Ocak kararlarının alınması sonrasında eşi Melike Demirağ ve çocuklarıyla birlikte siyasi görüşleri nedeniyle yurtdışına çıktı ve 1981 yılı Şubatında Genelkurmay Sıkıyönetim Askeri Hizmetler Koordinasyon Başkanlığı, Cem Karaca, Selda Bağcan ile Melike Demirağ ve Şanar Yurdatapan'ın 13 Mart'a kadar yurda dönmemeleri halinde, Türk vatandaşlığından çıkartılacaklarını açıklamasına rağmen yurda dönmedi.

Yurtdaşlıktan çıkarılan Şanar Yurdatapan ile eşi birlikte 11 yıl boyunca Almanya ile New York'tan Moskova'ya, Mexico City'den Sydney'e kadar birçok ülkede konserler verip, çeşitli toplantı ve etkinliklere katıldı. 24 Aralık 1991 tarihinde Türkiye'ye döndü. Yurda döndükten sonra müzikten koptu ve insan hakları aktivisti oldu.

Şırnak'ın Güçlükonak beldesinde 11 kişinin öldüğü katliamın askerler tarafından gerçekleştirildiğini iddia edince dönemin Genelkurmay 2'nci Başkanı Çevik Bir'in şikâyeti üzerine yargılandı, 10 ay hapis cezası aldı. 1995 yılında aralarında yazılarından dolayı hüküm giymiş birçok kişinin de bulunduğu “Düşünce Suçuna Karşı Girişim” adlı bir faaliyetin içinde oldu.

Yurdatapan, 2002 yılında “INDEX on Censorship”in “Best Circumvention of Censorship” ve Human Rights Watch’ın “Global Rights Defender” ödüllerine de layık görüldü. Yurdatapan’ın yayımladığı 10 kitap ve 100’e yakın broşürü yanında, Abdurrahman Dilipak’la birlikte yazdığı üç de kitabı var.

Evlilikleri :
1.eşi: 1962 yılında Sevim Balkır ile evlendi. 1971 yılında boşandılar. Bu ilk eşinden Arda (d.1967) ve Meriç (d.1972 adında iki çocuğu vardır.
2.eşi: 1974 yılında Melike Demirağ ile evlendi. Yurdatapan'ın Demirağ ile evliliği 1994'te boşanma ile son buldu. Zeynep Ferah (d.1979) ve Can (1989) adında iki çocuğu vardır.

Ödülleri :
1975 - POP-SAV, “35 Yıl 35 Besteci” ödülü,
1980 - TRT, Eurovision Şarkı sözü yazarı
2001 - İnsan Hakları İzleme Örgütü, Hellman-Hammett Ödülü,
2002 - Index on Censorship, “Best Circumvention of Censorship” ödülü (Sansürün tekerine en iyi çomak sokma),
2002 - İnsan Hakları İzleme Örgütü, “Global Rights Defender” Ödülü,
2015 - Türkiye Gazeteciler Derneği Basın Özgürlüğü Ödüllü,


Kaynak:Biyografi.info