Ayla Algan

Onu halka mal eden ise mizahi bir dili olan "Koca Öküz" adlı şarkısı olmuştur.

Ayla Algan, 29 Ekim 1937 tarihinde İstanbul’da doğmuştur. Babası Vedat Kasman, annesinin adı modacı Nevzat Kasman’dır. Çocukluğunda piyano, bale ve şan dersleri aldı. Ortaokul eğitimini İstanbul’da Notre Dame de Sion'da, lise eğitimini ise Fransa’da Versailles Lisesi'nde bitirdi. Liseden sonra Beklan Algan ile tanışıp evlendi.

Eşi Beklan Algan babasının işlerini takip için Amerika’ya gittikten sonra orada Actors Studio’ya başladı. Ayla Algan da hemen arkasından Amerika’ya gitti ve aynı okulda tiyatro eğitimi almaya başladı. Burası Marlon Brando, Paul Newman ve Marilyn Monreo gibi dünyaca ünlü aktörlerin, aktristlerin eğitim aldıkları ve ders verenler arasında Elia Kazan’ın da bulunduğu bir eğitim kurumuydu.

New York’ta Actors Studio’da öğrenim görürken ilk sahne tecrübesini yaşadı, ardından Off Brodway’de çeşitli oyunlarda rol aldı. 1960 yılında Türkiye’ye dönerek İstanbul Şehir Tiyatrosu’na girdi, 1961’de "Tarla Kuşu" oyunuyla Türkiye’de ilk kez sahneye çıktı.

1961 yılında "Hamlet" oyununda, hem Ophelia’yı hem de erkek giysileri içinde Hamlet’i canlandırdı. 1966'da Muhsin Ertuğrul'un istifası üzerine Şehir Tiyatroları'ndan ayrıldı, LCC'de (LCC Language and Culture Center) üç yıl boyunca tiyatro ve oyunculuk dersleri verdi.

Yunus Emre’nin felsefesini ve şiirlerini, Fransızca, İngilizce ve Almanca olarak yurtdışında tanıttı.

1964 yılında Vedat Türkali’nin senaryosuyla Ertem Göreç’in çektiği "Karanlıkta Uyananlar" filminde eşi Beklan Algan ve Fikret Hakan’la başrolleri paylaşarak sinema dünyasına girdi. 1965’te Sadri Alışık’la birlikte oynadığı Atıf Yılmaz imzalı "Ah Güzel İstanbul" filmiyle dikkat çekti.

1971’de Paris’in ünlü konser salonu Olympia’ da sahneye çıkan Algan, 1972’de Bulgaristan’da Uluslararası Altın Orfe Müzik Yarışması’nda ikinci oldu. Aynı yıl, Devlet Sanatçısı unvanı aldı ve UNICEF Onur Ödülü’ne layık görüldü.

1969-70 sezonunda Dostlar Tiyatrosu’nda Rosenbergler Ölmemeli adlı oyunda rol aldı. 1978-1982 yılları arasında Fransa’da Mehmet Ulusoy’un yönettiği Théâtre de Liberté’de (Özgürlük Tiyatrosu) Nikolay Vasilyeviç Gogol'ün Ölü Canlar adlı oyununda başrollerden birini üstlendi.

1972-1979 yılları arasında Paris'te yaşadı ve müzikle ilgilendi.1973’de Bulgaristan’da Uluslararası Altın Orfe Müzik Yarışması’nda “I Love You” şarkısıyla ikinci oldu. Aynı yıl, Devlet Sanatçısı ünvanı aldı ve UNICEF Onur Ödülü’ne layık görüldü.

Türkiye’ye döndükten sonra Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu’nda Orkestra adlı oyunda konuk oyuncu olarak rol aldı. Onu halka mal eden ise mizahi bir dili olan Koca Öküz adlı şarkısı Tiyatroda Hamlet rolünü oynayan dünyadaki sayılı kadın oyuncu arasında yer alır.

1977’de Polonya’da yapılan Pop Müzik Yarışması’nda Aigle Noire (Kara Kartal) adlı parçası ile birinci oldu. 1980'de Berlin'e gitti,Schaubühne Tiyatrosu'nda dört yıl boyunca eşi Beklan Algan ve Tuncel Kurtiz, Şener Şen, Macit Koper gibi sanatçılarla işçi tiyatrosu yaptı.

1984 yılında meslektaşlarıyla BİLSAK Tiyatro Atölyesi'ni kurdu. 1988 yılında ise Beklan Algan, Erol Keskin, Haluk Şevket Ataseven ile birlikte Tiyatro Araştırma Laboratuarı (TAL)'ı kurdu ve burada pek çok deneysel projeye imza atarak genç tiyatro oyuncularının eğitimine katkıda bulundu.

1996 yılında İstanbul Şehir Tiyatroları'nda Genel Sanat Yönetmeni Yardımcılığı yaptı.

1999 - 2000, 2000 - 2001 Sezonunda Kenan Işık’ın İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları'nda sahnelediği Şeyh Galip’in “Aşk Hastası“ oyununu oynadıktan sonra, Şehir Tiyatrolarından emekli oldu.

Halen sanat hayatına devam eden Algan, bir çok TV dizisinde rol almakta, Genel Sanat Yönetmeni olarak görev aldığı Ekol Drama Sanat Evi’nde ve Plato Film Okulu’nda "Yaratıcı ve Çağdaş Tiyatro Teknikleri kursu" ve Reklam Dizi Sinema Oyunculuğu dersleri vermektedir. 2010'da tekrar açılan ve dernek yapısında çalışmalarına devam eden T.A.L. Tiyatro Araştırma Laboratuvarı'nda dersler vermeye başlamıştır.

Ayla Algan, Tiyatro ve sinema sanatçısı Beklan Algan ile lise yıllarında evlendi. Sevi Algan (d.1975) adında bir çocuğu vardır.

2011 yılında İstanbul Drama Sanat Akademisi Genel Sanat Yönetmenliği ve bunun yanında, tiyatro ve yaratıcı drama metodu kullanarak yabancı dil eğitimi olan "İngilizce Tiyatro Sertifika Programı" ve "Sinema-Tiyatro Oyunculuk Atölyesi" eğitmenliği görevlerini üstlenmiştir.

Ayla Algan, 4 Ocak 2024 tarihinde İstanbul'da geçirdiği beyin kanaması sonucu 87 yaşında öldü.

Plakları :
1971 - Aşk Hikayesi/Gel Yanıma Yanıma
1971 - Selvi Boylum/Oy Alim Oy
1972 - Yalan/N'idem
1972 - Tchaka Tchaka Zuktu/ Blue Spirit/Summer İs Love
1972 - Qu Se Cache La Verite?/Voila Qu M'a Mene L'amour
1973 - Laf Aramızda/ Aşk Mı Bu
1974 - Beni Bana Sor/I Love You
1974 - Dolsun Kadehler/Doldur Dostum Doldur
1974 - Gel Mehmedim Alnından öpeyim/Sevelim Sevilelim
1975 - Dünya Tersine Dönse/Sende Katıl Bize
1975 - Hamsi Balığı gibi/Ne De Olsa Karın
1976 - Bak Şu Adama Aşık Oldu/Versin Tanrı İstemeden
1976 - Zühtü/Hatçem
1977 - Aigle Noire (Kara Kartal)
1978 - Gönlümdeki Saraya/Küçük Bir Kız
1978 - Tchaka Tchaka Zuktu/ Tchaka Tchaka Zuktu

Albümler:
1976 - Ayla Algan (Coşkun Plak)
1977 - Aşka Veda (Coşkun Plak)
1972 - Yunus Emre (T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı)
2008 - En İyileriyle Ayla Algan (Ossi Müzik)

Rol aldığı bazı Tiyatro oyunları:
- Hamlet Hamlet "İstanbul Şehir Tiyatroları" :1962-1963, 1964-1965 Yönetmen: Muhsin Ertuğrul
- Hamlet Ophelia "İstanbul Şehir Tiyatroları" : 1962-1963, 1964-1965 Yönetmen: Muhsin Ertuğrul
- Tarla Kuşuydu Jüliet"İstanbul Şehir Tiyatroları" : Yönetmen: 1960-1961 Beklan Algan
- Sezuan İyi İnsanı"İstanbul Şehir Tiyatroları" : 1963- 1964 Tepebaşı Dram Tiyatrosu Yönetmen: Beklan Algan
- Fizikçiler "İstanbul Şehir Tiyatroları" : 1962- 1963, 1963- 1964 Yönetmen: Beklan Algan
- Çil Horoz "İstanbul Şehir Tiyatroları" : 1965-1966 Tepebaşı Dram Tiyatrosu Yönetmen: Hamit Akınlı
- Kuşlar "İstanbul Şehir Tiyatroları" : 1988-1989, 1989-1990 Yönetmen: Haldun Dormen
- Nesrin"İstanbul Şehir Tiyatroları"
- Moliere'in Hayatı "İstanbul Şehir Tiyatroları"
- Sinekler"İstanbul Şehir Tiyatroları" : 1961-1962 Yönetmen: Beklan Algan
- Üç Kuruşluk Opera"Kenter Tiyatrosu" : Yönetmen: Tuncay Çavdar
- Rozenbergler Ölmemeli "Dostlar Tiyatrosu" : Yönetmen: Genco Erkal
- Ölü Canlar"Paris National Thaatre-ParisTheatre de Liberte"(Fransızca oynamıştır.) : Yönetmen: Mehmet Ulusoy
- Orta Direk"Paris National Thaatre"[Fransızca oynamıştır.) : Yönetmen: Mehmet Ulusoy
- Nazım Hikmet İnsan Manzaralarında"Paris National Thaatre" [Fransızca oynamıştır.): Yönetmen: Mehmet Ulusoy
- Aşk Hastası"İstanbul Şehir Tiyatroları" : 1999- 2000, 2000- 2001 Yönetmen: Kenan Işık
- Troya İçinde Vurdular Beni"Tiyatro Araştırma Laboratuarı (TAL)" : Yönetmen: Ayla Algan
- Yunus Emre ve Pir Sultan Abdal'ın Hayatı ve Dizeleri : Derleyen ve Söyleyen: Ayla Algan
- İstanbul Gözleri Mahmur : 1994-1995 Yönetmen: Hakan Altıner
- Everest My Lord : Yönetmen: Naz Erayda, Bülent Erkmen
- Misyon - (Bir Devrimi Anmak) : 1998-1999, 2001-2002 Yönetmen: Paul Plamper
- Orkestra "Ali Payrozoğlu Tiyatrosu" : 1983-1985 Yönetmen: Ali Poyrazoğlu
- Nazım’a Armağan"13. Uluslararası İstanbul Tiyatro Festivali" : Yönetmen: Genco Erkal
- Giden Tez Geri Dönmez "Berlin Schaubühne Tiyatrosu" : Yönetmen: Ayla Algan
- Keşanlı Ali Destanı "Berlin Schaubühne Tiyatrosu" : Yönetmen: Tuncel Kurtiz
- Talihli Amale "Berlin Schaubühne Tiyatrosu" : Yönetmen:Beklan Algan
- Kurban "Berlin Schaubühne Tiyatrosu" : Yönetmen: Beklan Algan
- Keloğlan "Berlin Schaubühne Tiyatrosu" : Yöneten: Ayla Algan
- Hayvanlar Karnavalı"İş Sanat" :Yönetmen: Işıl Kasapoğlu
- Bir Sergiden Tablolar"İş Sanat" : Yönetmen: Işıl Kasapoğlu
- Peer Gynt - Ben Kimim Per Gynt? "İş Sanat" 2010-2011 Yönetmen: Işıl Kasapoğlu
- Ninnari Ninniler 2011 Yönetmen: Işıl Kasapoğlu süpervizörlüğünde Gülin Kılıçay
- Sınırlar "Tiyatro Araştırma Laboratuvarı (TAL) projesi", "İstanbul Şehir Tiyatroları", 1997) Yönetmen:Ayla Algan
- Sandalyeler- Siz Hala Burada mısınız? "Ak Sanat" : Yönetmen: Ayla Algan

Filmleri :
2019 - New York in New York (Büyükanne)(Sinema Filmi)
2015 - Kurtlar Vadisi Pusu (Profesör Anadolu)(TV Dizisi)
2015 - Köstebekgiller 2: Gölgenin Tılsımı (Kör Terzi)(Sinema Filmi)
2014 - Tut Sözünü (Huzurevindeki Teyze) (Sinema Filmi)
2014 - Sinemada İstanbul: Kadrajdaki Şehir (Kendisi)(Sinema Filmi)
2016 - 2014 - O Hayat Benim (Ayten)(TV Dizisi)
2013 - Çeken Bilir (Video)
2013 - Bensiz (Halime) (Sinema Filmi)
2010 - Yüreğine Sor
2009 - Ezber (Kısa Film)
2007 - Ayda (Naciye)(TV Dizisi)
2007 - Kilit (Sinema Filmi)
2007 - Şöhret Okulu (Süheyla)(TV Dizisi)
2006 - Binbir Gece
2004 - Öteki Türkiye'de Bir Cumhurbaşkanı
2004 - Patroniçe
2004 - Ziyaret
2004 - Arapsaçı
2004 - Aliye
2004 - Yadigar
2003 - Metropol Kabusu
2002 - Hızma
2002 - Havada Bulut
2002 - Biz Size Aşık Olduk
2001 - O da Beni Seviyor
2000 - Yıldız Tepe
2000 - Hanım Ağa
2000 - Üzgünüm Leyla
2000 - Kurşun Kalem
1999 - Harem Suare
1999 - Şükran Büfe
1997 - Sıdıka
1996 - Ali (Sakın Arkana Bakma)
1996 - Beşi Bir Yerde
1994 - Doktora Bak Doktora
1993 - Yaz Yağmuru
1993 - Kız Kulesi Aşıkları (Hera ile Leandros)
1992 - Seni Seviyorum Rosa
1990 - Dört Mevsim İstanbul: İstanbul Bir Özlemdir
1987 - Çil Horoz
1976 - Eksik Etek
1975 - Salak Bacılar
1970 - Gölgedeki Adam
1970 - Son Söz Benim
1969 - Yılan Soyu
1967 - Zilli Nazife
1966 - Ah Güzel İstanbul
1966 - Biraz Kül Biraz Duman
1965 - Yıldız Tepe
1964 - Karanlıkta Uyananlar


Kaynak:Biyografi.info