Burhan Ümit Toprak

1930’dan itibaren Sanayi-i Nefise Mektebinde (İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi) uzun yıllar sanat tarihi öğretmenliği yaptı. Okulun müdürü ressam Namık İsmail’in 1936 yılında ölümü üzerine müdürlüğe atandı.

Burhan Ümit Toprak, 1906 yılında Manisa’nın Demirci ilçesinde doğmuştur. Burhan Ümit Toprak, Doktor Ali Rıza Bey’in oğlu, Mareşal Mustafa Fevzi Çakmak’ın damadıdır. İzmir’deki Fransız ve Amerikan okullarında okudu. İzmir Erkek Lisesi'nden 1924 yılında mezun olduktan sonra Üniversite eğitimi için Fransa’ya gitti. 1929 yılında Paris, Sorbonne Üniversitesi Felsefe Bölümünü bitirerek Türkiye'ye döndü.

Paris’ten dönüşü üzerine muhtelif okullarda öğretmenlik ve idarecilik yaptı. 1930’dan itibaren Sanayi-i Nefise Mektebinde (İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi) uzun yıllar sanat tarihi öğretmenliği yaptı. Okulun müdürü ressam Namık İsmail’in 1936 yılında ölümü üzerine müdürlüğe atandı.

Burhan Ümit Toprak, Sanayi-i Nefise Mektebinde müdür olduğu döneminde Leopold Levy, Louis Sue, Rudolf Belling, Bruno Tout gibi yabancı uzmanlar aracılığıyla Akademi’nin eğitim ve öğretim yöntemlerini yenileme çalışmaları yaptırdı. Akademi’de 1948 yılında çıkan yangından sonra müdürlükten ayrıldı, ancak ders vermeyi sürdürdü.

Üç yıl kadar Millî Eğitim Bakanlığı müfettişliği görevinde bulundu. 1949-50 yılları arasında MEB Talim ve Terbiye Kurulu üyeliği yaptı.

1931 yılında Burhan Ümit Toprak, Andre Gide’in ünlü eseri Dar Kapı’yı Türkçeye ilk çeviren kişi oldu. 1934 yılında Yunus Emre Divanı’nı toplayıp yayımladı.

Burhan Ümit Ümit, tasavvufa ilgi duyarak dönemindeki tasavvuf çevreleriyle sık sık sohbetlere katıldı. Bu sohbetler esnasında sık görüştüğü kişiler arasında Kenan Rıfai, Nezihe Araz, Münevver Ayaşlı, Ahmet Adnan Saygun, Ekrem Hakkı Ayverdi, Sâmiha Ayverdi, Sevgi Çağıl, Dr. Bedri Ruhselman, ayrıca edebiyatçılardan Abdülbaki Gölpınarlı ile Ahmet Kutsi Tecer vardı.

Burhan Ümit Toprak, soyadı kanununa kadar Burhan Ümit iken 1934 yılındaki soyadı kanunundan sonra; önce Kuncuk, 1946 yılında düzelttirerek Toprak yapmıştır.

İki kez evlenen Burhan Toprak’ın ilk eşi Mareşal Mustafa Fevzi Çakmak’ın kızı Ayşe Muazzez’dir. Hatta Yunus Emre divanını “Karım Ayşe Muazzez’e” ithafıyla yayınlamıştır. Ayşe Muazzez’in 1939 yılındaki ölümü üzerine İkinci evliliğini 1946 yılında Hayriye Hanımla yapmıştır.

Burhan Ümit Toprak, 16 Eylül 1967 tarihinde İstanbul’da 61 yaşında, gırtlak kanseri nedeniyle ölmüştür.

Kitapları:
Araştırma-İnceleme:
1934 - Yunus Emre Divanı (3. cilt, Risale-i Nushiyye ve Bursalı İsmail Hakkı ile Niyazi-i Mısri’nin Şerhleri) 1940 - Sanat Şaheserleri - Rönesans’tan Bugüne Kadar (3 cilt, Louis Hourticq ile)
1960 - Sanat Tarihi

Deneme:
1940 - Ballar Balını Buldum

Çeviri:
1931 - Dar Kapı (Andre Gide’den, 1909’da çıkan La Porte étroite adlı eseri),
1935 - De Profundis (Oscar Wilde’dan),
1937 - Düşünceler ve Sohbetler (Epiktetos’tan),
1937 - Din ve Sanat (Louis Massignon - François Mauriac - B. Groedhuysen - Henry de Montherlant- Andre Suares’ten),
1938 - İslâm Sanatları (Gaston Migeon’dan),
1940 - Estetik (Bedîiyyat) (Charles Lalo’dan),
1943 - İslâm Sanatları (Gaston Migeon’dan),
1967 - Doksanüç İhtilali (Victor Hugo’dan, yeni bas. 1994),
1967 - Eşsiz Hikâyeler - Cezaevi Anıları (Oscar Wilde’den, başta Andre Gide’in Wilde ile ilgili hatıraları ve Wilde’ın cezaevinden yolladığı dört mektup),


Kaynak:Biyografi.info