Mustafa Necati Sepetçioğlu

Mustafa Necati Sepetçioğlu ömrünü Türk kültürüne adamış bir edebiyatçıdır.

Mustafa Necati Sepetçioğlu, 1932 yılında Tokat ilinin Zile ilçesinde doğmuştur. Asıl adı Hacı Necati’dir. Sonraki yıllarda, şairliği de olan dedesi Hacı Hâfız Mustafa’ya izâfeten adını Mustafa Necati olarak değiştirdi. Babası Abdurrahman Bey, annesi Cemile Hanım’dır. İlkokulu ve ortaokulu 1947 yılında Zile’de bitirdikten sonra Sivas, Tokat ve Bursa liselerinden sonra kaydolduğu liseyi İstanbul'da Haydar Paşa Lisesi'nde okuyarak 1951 yılında mezun oldu. Zile Ortaokulu’nda Türkçe öğretmeninin yönlendirmesiyle edebiyata ilgi duymuş ve lise yıllarında yazı hayatına başlamıştır. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü 1956 yılında bitirdi. Yüksek öğrenimi sırasında Arap ve Fars filolojisinin derslerine de devam etti, Türk-İslâm ve Avrupa sanatlarından sertifika aldı.

Mustafa Necati Sepetçioğlu, üniversiteden mezun olduktan sonra çeşitli kurumlarda memurluk ve idarecilik yaptı. İstanbul Belediyesi Adalar Belediyesi Şube Müdürlüğü, Ankara’da Türkiye Kızılay Derneği'nde Neşriyat Müdürlüğü (1962), 1963-1966 yılları arasında İstanbul sosyal Sigortalar Kurumu Hukuk İşleri Müdürlüğü'nde şeflik, 1967 yılında ise SSK Şişli Hastanesi Müdürü olarak, Milli Eğitim Basımevi (1968) ve Derleme Müdürlüğü (1974) yaptı.

Bu yıllarda Türk kültürü, Türk dili ve edebiyatına dair “1000 Temel Eser” dizisindeki kitapların seçiminde ve basımında katkıları oldu. Siyasî iktidarın değişmesi üzerine görevinden alındı. 1976’da emekli oluncaya kadar İstanbul Millî Eğitim müdür yardımcılığı ve Davut Paşa Ortaokulu’nda kütüphane memurluğu yaptı.

Mustafa Necati Sepetçioğlu, 1976 yılında emekli olduktan sonra yarım kalan “1000 Temel Eser” projesini Tercüman gazetesinin Kervan Kitapçılık Şirketi’nde “1001 Temel Eser” adı altında sürdürdü. Boğaziçi, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Türk Dünyası Tarih ve Kültür Dergisi ile Ayrıntılı Haber, Orta Doğu, Türkiye, Yeniçağ ve Zaman gazetelerinde köşe yazıları yazdı.

Mustafa Necati Sepetçioğlu’nun ilk hikayeleri Sivas'ta çıkan Hakikat gazetesinde 1948 yılında yayımlanmıştı. Daha sonra hikayeleri İstanbul, Yol, Türk Yurdu, Türk Dili (1955-59). Türk Edebiyatı dergilerinde yer aldı.

Tokat Lisesi’nde öğrenciyken yazı denemelerine girişmiş, 1950’de ‘Ergene Pars’ takma adıyla kaleme aldığı bir hikâyesi Milliyet gazetesinde, 1951’de Seçilmiş Hikâyeler dergisinde çıkmıştır. 1952’den sonra Büyük Doğu, Gurbet, İstanbul, Türk Düşüncesi, Türk Sanatı, Türk Yurdu gibi dergilerde yazıları yer almış, ilk kitabı olan Abdürrezzak Efendi 1955’te yayımlanmıştır.

İlk romanlarında Malazgirt zaferinden başlayarak İstanbul’un fethine kadar Türk tarihini konu alan Mustafa Necati Sepetçioğlu, sonrakilerde ise Türkiye’de yaşanan toplumsal değişimi ve sonuçlarını anlattı.

Mustafa Necati Sepetçioğlu’nun yazdığı romanları yanı sıra yazdığı tiyatro oyunları da vardır. 1965 yılında Millî Eğitim Bakanlığı’nın açtığı piyes yarışında “Mehmet’in Beklediği” adlı oyunu dereceye girdi. Trampacılar adlı oyunu İstanbul Şehir Tiyatrosu’nda 1968 yılında sahnelendi. Büyük Otmarlar adlı oyunu, önce İstanbul Üniversitesi Talebe Birliği Gençlik Tiyatrosu’nca 1967 yılında sahneye konuldu, ardından Avrupa Üniversitelerarası Tiyatro Festivali’nde en iyi oyun seçildi.

1998’de Atatürk Dil-Tarih Kurumu şeref üyeliğine seçildi.

Mustafa Necati Sepetçioğlu, üniversiteden mezun olduğu 1951 yılında edebiyat öğretmeni Neriman Muazzam Gürşen ile evlendi.

Mustafa Necati Sepetçioğlu, 8 Temmuz 2006 tarihinde İstanbul, Sarıyer’de 74 yaşında ölmüştür. Karaca Ahmet Mezarlığı'na defnedildi.

Ödülleri :
“Çardaklı Bakıcı” adlı oyunu ile MEB Ödülü
1968 - Avrupa Üniversitelerarası Tiyatro Festivali’nde en iyi oyun (Büyük Otmarlar)
1980 - Türkiye Milli Kültür Vakfı Kültür Armağanı (Gece Vaktinde Gün Dönümü ve Karanlıkta Mum Işığı adlı kitaplarıyla)
1981 - Türkiye Millî Kültür Vakfı Kültür Armağanı, “Can Ocağında Pişen Aş”
1989 - Türkiye Yazarlar Birliği’nin Yılın Romanı Ödülü (Ve Çanakkale 3, Döndüler)
1994 - İLESAM (İlim ve Edebiyat Sahipleri Meslek Birliği) üstün hizmet beratı
1998 - Atatürk Dil-Tarih kurumu şeref üyeliği' ne seçildi.

Yazdığı Tiyatro Oyunları :
1967 - Büyük Otmarlar
1968 - Trampacılar
1969 - Çardaklı Bakıcı
1969 - Köprü
1969 - Son Bloklar
1970 - Çölde Bir İbrahim ,
1971 - Ak Sinekler Sürüsü
1972 - Her Bizans'a Bir Fatih
1984 - Mehveş Hanım
1986 - Meragati Abdülkadir
1995 - Yunus Emre
Cehennemde Gün Işığı,
Sevgisizler,
Umut Çeşmesi,
Zehirci,
1965 - Mehmet’in Beklediği

Kitapları :
Hikâye:
1955 - Ahdürrezzak Efendi
1972 - Menekşeler Ölmemeli
1972 - Bir Büyülü Dünya ki

Roman :
1964 - Çağlayanlı Vadi
2004 - Sahibini Arayan Toprak
A) Tarihî Romanlar: Tarihle ilgili romanları üç grupta toplanır.
1. Dünkü Türkiye Dizisi:
a) Selçuklu üçlemesi:
1971 - Kilit
1973 - Anahtar
1973 - Kapı
b) Osmanlı üçlemesi:
1974 - Konak
1974 - Çatı
1975 - Üçler-Yediler-Kırklar
c) Şeyh Bedrettin, Timur ve Yıldırım Bayezid üçlemesi:
1977 - Bu Atlı Geçide Gider
1978 - Geçitteki Ülke
1979 - Darağacı
d) Fâtih üçlemesi:
1989 - Ebemkuşağı
1980 - Sabır
1980 - Gece Vaktinde Gündönümü
2. Bugünkü Türkiye Dizisi:
1977 - Cevahir ile Sadık Çavuşun Buğday Kamyonu
1980 - Karanlıkta Mum Işığı
1983 - Güneşin Dört Köşesi
3. Yakın Tarihle İlgili Romanlar:
1989 - ..Ve Çanakkale 1(Geldiler)
1989 - ..Ve Çanakkale 2(Gördüler)
1989 - ..Ve Çanakkale 3(Döndüler)
Kıbrıs Tarihiyle İlgili Romanları :
a) Uzak Kıbrıs tarihi:
1992 - Sabır Ağacı (8 cilt, Kıbrıs'ın 4000 yıllık tarihini anlatan roman).
b) Yakın Kıbrıs tarihi:
2000 - Bir Ömür Boyu Kıbrıs (iki cilt)

B) Biyografik Romanlar :
1990 - Kutsal Mahpus - Ebu Hanife
1994 - Benim Adım Yunus Emre
1994 - Nurs Köyünden Dünyaya (iki cilt, Velihan Bahadır adıyla)
2002 - Yesili Hoca Ahmed (üçleme)
1- Kitap- Sesler Ve Işıklar - Yesili Hoca Ahmed(üçleme)
2- Kitap- Hurmalığın Akdoğanı - Yesili Hoca Ahmed(üçleme)
3- Kitap- Aydınlığın Mühürü - Yesili Hoca Ahmed(üçleme)

Gazetelerde tefrika halinde neşredilmiş romanları:
1964 - Çağlayanlı Vadi (Vatan gazetesi)
1962 - Bir Ölünün Basın Toplantısı (Haber, 1962)
1985 - Kırım Kırımı (Tercüman, 6 Aralık 1985)

Destan :
1965 - Yaratılış ve Türeyiş (1965), 1990 - Dedem Korkut'un Kitabı
1973 - Sonsuza Uyanan Taşlar

Araştırma-İnceleme:
1972 - Türk Destanları
1967 - Türk İslam Efsaneleri,
1971 - Hamdullah Suphi Tanrıöver’den Seçmeler
1981 - Can Ocağında Pişen Aş

Çocuk Kitapları:
1978 - Beyaz Güvercin,
1978 - Kutsal Kaya,
1978 - Demir Dağlar Sıra Sıra.

Senaryo :
Gümüş Gerdanlık (Kervan Film, yönetmen: Ümit Utku, 1961),
İki Suyun Arasında (Diyanet İşleri Başkanlığı için 1990-1991 yıllarında on iki bölüm olarak çekilmiştir),
Çanakkale İçinde Bir Dolu Testi (sekiz bölüm, TRT),
Köprü (Varlık Film için senaryo haline getirilmiştir).

Diğer yazıları :
1999 - Dünden Bugüne ve Yarına 1
1999 - Dünden Bugüne ve Yarına 2


Kaynak:Biyografi.info