Tahsin Nahit

Tahsin Nahit, "Adalar Şairi" olarak tanınmış bir şair ve oyun yazarıdır. Fecr-i Ati topluluğunun bir üyesidir. Yazar ve çevirmen Mina Urgan'ın babasıdır.

Tahsin Nahit, 1887 yılında İstanbul'da doğmuştur. Gülhane Askerî Rüşdiyesi öğretmenlerinden Yarbay Âsaf Bey'in oğludur. İstanbul'da Soğuk Çeşme Askerî Rüşdiyesinde okudu. Galatasaray Lisesi'nden mezun olduktan sonra İstanbul Üniversitesi Hukuk fakültesinde bir süre hukuk eğitimi aldı.

Tahsin Nahit, öğrencilik yıllarında edebiyat ve politikayla ilgilendi, İttihat ve Terakki Partisi'ne girdi ancak partinin çalışmalarından hoşnut olmayınca politikayı bıraktı.

Tahsin Nahit, Galatasaray Spor Kulübü'nün 9 numaralı kurucu üyesidir. Sağlık sebepleri nedeni ile 11 Eylül 1906'da Galatasaray'dan ayrıldı. Bu nedenle adı kurucular listesinden çıkarılsa da Galatasaray'ın son tüzük değişikliği ile adı tekrar kurucular listesine girdi. Türkiye’nin ilk Beden Eğitimi Öğretmeni Faik Üstünidman dayısıdır.

Edebi çalışmalarının başlangıcında şiirle ilgilenen Tahsin Nahit’in ilk şiirleri Selanik’te çıkan Çocuk Bahçesi dergisinde “T.Nahide” adıyla 1905 yılında yayımlandı. Bunlar arasında "Fener", "Küçüklere Bayram Hediyesi", "Gecelerin İlhamı", "Sabâh-ı Bahar" ve "Takdîr-i Perîşân" gibi şiirleri bulunmaktadır.

Tahsin Nahit’in şiir ve öyküleri; Hale, Muhit, Resimli Kitap dergilerinde yayımlandı. Aşiyan’da yayımlanan “Ben, Rûh-ı mağdur, Şiirlerim için, Serab-ı müstakbel, yaz gecesi” gibi manzumeleri daha geniş bir çevrede tanınmasını sağladı. Genellikle aşk üzerine şiirler yazan şaire en çok ün getiren şiiri “Adalar, Kamer ve Zühre ” oldu. Dil anlayışı bakımından konuşulan sade dilden çok, eski kelimelerin bolca kullanıldığı Osmanlıcayı tercih etmiştir.

Onun hayatında ve sanatçı duyarlığında Büyükada önemli bir yer tutmaktadır. Büyükada'da geceleri mehtabı çamlıktan seyretmesi, ada sahillerinde dolaşıp denizde beyaz perilerin yüzdüğünü tahayyül etmesi, onun şiirine önemli ölçüde ilham kaynağı olmuştur.

Tahsin Nahit şiirlerini genellikle aruz ile yazmıştır. Az da olsa hece ölçüsü ile yazdığı şiiri vardır. Tahsin Nahit II. Meşrutiyet'ten sonra oyun yazarlığına yönelmiştir.

Fecr-i Âti kütüphanesinin yayınladığı ilk şiir kitabı, 1910 yılında Tahsin Nahit'in “Rûh-ı Bikayd” isimli eseri olmuştur. Ancak bu kitabında yer almayan şiirleri Servet-i Fünûn, Şair Nedim, Muhît, Resimli Kitap ve Büyük Mecmua gibi dergilerde dağınık halde bulunmaktadır.

Şiirlerinde Ahmet Haşim etkisi olan Tahsin Nahit’in son şiirleri; 1918 yılında Şair ve 1919 yılında Nedim mecmualarında yayımlanmıştır. Fuzuli, Nedim, Tevfik Fikret ve Yahya Kemal Beyatlı gibi şairlerden de etkilenmiş olan Tahsin Nahit, en çok Ahmet Haşim'in etkisinde kalmıştır.

Tahsin Nahit’inTiyatroya olan ilgisi onu başka yazarlarla ortak eserler vermeye yönelltti. Fecr-i Ati'nin kadın yazarlarından Ruhsan Nevvare ile üç perdelik Jön Türk adlı oyunu 1908 yılında yazdı. Aynı yıl Mardiros Mınakyan Efendi’nin Osmanlı Tiyatrosunda oynandı. Bu oyun, Ferah Tiyatrosu'nda sahnelendiğinde bir sanat olayı olarak nitelendi. Ruhsan Nevvare ile Aşkımız (1907) ve Sanatkârlar isimli basılmamış birer perdelik iki komedisi daha bulunmaktadır.

Tahsin Nahit’in başka yazarla ortak yazdığı eserlerin en ünlüsü Şahabettin Süleyman ile 1911 yılında birlikte yazdığı Kösem Sultan adlı tarihi piyestir. Tiyatro alanında etkisi altında kaldığı Şahabettin Süleyman ile başka ortak eserler de vermiştir. Tahsin Nahit’i asıl tanıtan eseri üç perdelik Rakibe adlı oyundur. Rakibe adlı oyun, Henry Kıstemaeckers ve Eugene Delard’ın La Rivale adlı dört perdelik oyunundan adapte edilmiştir. Eser, yazarın ölümünden sonra 16 Haziran 1919 tarihinde oynandığı zaman çok başarılı sayılmıştır.

Tahsin Nahit, Fecr-i Ati ve Servet-i Fünûn dergilerinde tiyatro eleştirileri de yazmıştır. Avrupa tiyatrolarının sıkı bir takipçisi olduğu için yazdığı eleştiri yazıları Türk tiyatrosu için önem arz eder.

Tahsin Nahit, I. Dünya Savaşı yıllarında İaşe Müfettişliği’nde bulundu.

Tahsin Nahit, Şefika Hanım ile evli idi. Yazar ve çevirmen Mina Urgan'ın babasıdır.

Tahsin Nahit, 12 Mayıs 1919 tarihinde İstanbul’da Rakibe adlı tiyatro oyunun Darülbedayi'deki provaları sırasında 32 yaşında zatürre hastalığından ölmüştür. Mezarı Büyükada'dadır.

Yazdığı Tiyatro Oyunları :
1906 - Yakarım bu şehri evlendiğin gün
1907 - Aşkımız (Ruhsan Nevvare ile)
1908 - Hicranlar
1908 - Sanatkarlar (Ruhsan Nevvare ile)
1909 - Jön Türk (Ruhsan Nevvare ile)
1911 - Firar (1911) 1911 - Ben... Başka! (Şahabettin Süleyman ile birlikte)
1911 - Kösem Sultan (Şahabettin Süleyman ile birlikte)
1911 - Kırık Muhafaza (Şahabettin Süleyman ile birlikte)
Osman-ı Sani, (Şahabettin Süleyman ile birlikte)
Talak, (Şahabettin Süleyman ile birlikte)
Bir Mücadele-i Hissiye, (Şahabettin Süleyman ile birlikte)
1917 - Bir Çiçek İki Böcek, (Robert de Flers, Gaston de Gaillavet, Etienne Réne’nin birlikte yazdıkları “La Belle avanture”den Uyarlama)
Akortacı, (M.Thieery’nin L’accordeur’undan Uyarlama)
Bursalı Hâle, (La tante d’Honfleur’ Uyarlama)
1919 - Rakibe (Henry Kıstemaeckers ve Eugene Delard’ın La Rivale adlı dört perdelik oyunundan uyarlama)

Şiirleri :
1911 - Ruh-ı bikayd
1905 - Fener şiiri (“Çocuk Bahçesi” dergisinde)


Kaynak:Biyografi.info