Mehmet Ali Laga

Renkçi bir üsluba sahip olan sanatçı daha çok Edirne, Bursa ve İstanbul’da yaptığı manzara resimleri ile tanınır.

Mehmet Ali Laga, 1878 yılında Trablusgarp’da Trablusgarp’ın ‘’Zafirizade’’adlı soylu bir ailenin oğlu olarak doğmuştur. Babasının adı Ali, annesi Zehra hanımdır. Lise öğrenimini Kuleli Askeri Lisesi’nde tamamladı. Kuleli’de resim derslerine gelen Hasan Rıza, onunla yakından ilgilendi. Kuleli’yi bitirdikten sonra, Harbiye Mektebi’ne girdi. Burada Hoca Ali Rıza’nın öğrencisi oldu.

Mehmet Ali Laga, 1898 yılında piyade mülazım (teğmen) rütbesiyle Harbiye’den mezun olduktan sonra doğum yeri olan Trablusgarp’a atandı. 1907 yılında Kolağası (yüzbaşı) rütbesini alarak İstanbul’a döndü ve Hassa Ordusu Erkan-ı Harbiyesi resimhanesine göreve başladı. 1908’de II. Meşrutiyet ilan edilince Kuleli Askeri Lisesi’ne resim öğretmeni olarak atandı.

II. Meşrutiyet’in ilanıyla kendilerini daha özgür bir ortamda hisseden genç sanatçılar yeni bir sanat ortamı yaratmak, sanat ve sanatçıyı topluma tanıtmak amacıyla 1908 yılında kurdukları ve harbiyeden arkadaşı Sami Yetik’in başkanlığını üstlendiği Osmanlı Ressamlar Cemiyeti’nin kurucuları arasında yer aldı. Cemiyetin üyeleri arasında yer alan ve aralarında Sami Yetik’in de bulunduğu Nazmi Ziya Güran, Namık İsmail, İbrahim Çallı, Hikmet Onat ve Mehmet Ruhi Arel gibi arkadaşları kimi devlet bursuyla, kimi de kendi olanaklarıyla yurt dışına gittiği halde kendisi gidemedi.

Balkan savaşı sırasında 1912- 1913’te Edirne cephesine giden Mehmet Ali Laga burada Sami Yetik ile birlikte çok sayıda resim yaptı. Bu sırada Edirne’nin düşmesi üzerine ikisi de Bulgarlar'a esir düşerek, gittikleri Sofya’da da Akademi Müdürü tarafından fark edilene dek resim çalışmalarını sürdürmüşlerdir. Edirne’nin işgali esnasında Bulgarların öldürdüğü ressam Hasan Rıza’nın dağılarak yağlamalanan atölyesine Sami Yetik ile beraber sahip çıkmış ve ressama ait resimlerin bir kısmının Viyana müzelerinde yer almasına yardımcı olmuştur.

Hasan Rıza Bey'in atölyesindeki resimlerin bir kısmı parçalanıp yağmalanmış, bir kısmına el konarak Sofya'ya götürülmüştür. Öğrencilerinden Sami Yetik ve Mehmet Ali Laga, esir alınmalarına rağmen hocalarının eserlerine sahip çıkmaya çalışmışlardı. Edirne Müşiriyet Dairesi’nde asılı duran "Fatih’in Edirne’den Toplarla İstanbul'a Hareketi" tablosunu Mehmet Ali Laga düşman eline geçmesin diye kasnağından çıkararak esareti süresince vücuduna sararak saklamıştı. Bu eser, Sabancı Müzesi Koleksiyonu'ndadır.

Mehmet Ali Laga, bir sene sonra esaretten kurtulduktan sonra 1914-1918 tarihleri arasında I. Dünya Savaşı yıllarında Boğazlar Müstahkem Mevkii’nde ressam olarak görev almıştır. Katıldığı bu savaşlar sırasında bir yandan ateş hattında görev alırken, diğer yandan fırsat buldukça resim yapmaya, etüd ve eskiz çizmeye devam etti. Çanakkale Boğaz Komutanlığı Deniz Müzesi’nde bulunan yüze yakın Çanakkale görünümü eseri vardır.

1917 yılında Harbiye Nezareti (şimdiki Milli Savunma Bakanlığı) Nazırı Enver Paşa’nın talimatı ile kurulan Şişli Resim Atölyesi’nde Namık İsmail, Feyhaman Duran, Hikmet Onat, Hüseyin Avni Lifij, Mehmet Ruhi Arel, Sami Yetik, İbrahim Çallı, Ali Cemal Ben'im, Mehmet Ali Laga, Ömer Adil, Ali Sami Boyar, Cevat Bey, İsmail Hakkı Bey, Mahmut Bey, Şevket Dağ, Diyarbakırlı Tahsin ve Halife II. Abdülmecid Efendi ile birlikte asker modellerden, çeşitli silahlardan, kartpostallardan ve fotoğraflardan yararlanarak savaş konulu resimler yaptı.

Mehmet Ali Laga, 1919 yılından itibaren Bursa Askeri Lisesi’inde bir süre resim öğretmenliği yaptı. 1927’de İstanbul-Halıcıoğlu Askeri Lisesi resim öğretmenliğine geldi. Sanayi-i Nefise Mektebi idare müdürlüğü de yapan Laga, 1930 yılında yaş haddinden emekli oldu.

1930 yılında Harbiye’den emekli olduktan sonra Beşiktaş'taki Zafir konağına çekilerek çok sayıda eser üreten Mehmet Ali Laga, Osmanlı Ressamlar Cemiyeti’ni kurdu. Viyana ve Berlin’de düzenlenen Savaş Resimleri Sergisi’ne katıldığı resimleri Dolmabahçe Resim ve Heykel Müzesi’nde bulunmaktadır.

1924'ten 1936'ya kadar 12 yıl Galatasaray Lisesi'nde resim öğretmenliği yaptı.

Renkçi bir üsluba sahip olan sanatçı daha çok Edirne, Bursa ve İstanbul’da yaptığı manzara resimleri ile tanınır. Başlıca yapıtları arasında şunları sayabiliriz: “Karlı Peyzaj”, “İskelede Gemiler”, “Bursa’dan Peyzaj”, ” Vaniköy Kırmızı Yalı”, “Çeşme” vb.

Mehmet Ali Laga, 1947 yılında İstanbul’da 69 yaşında ölmüştür.

Kaynak:Biyografi.info