Suha Arın

Süha Arın, Türk Belgesel Sineması tarihinde ekol olarak anılan bir yönetmendir.

Suha Arın, 23 Aralık 1942 tarihinde Balıkesir'de doğmuştur. Süreyya Arın adında abisi ve Reha Arın adında kardeşi vardır. İlkokul, ortaokul ve lise öğrenimini Ankara'da tamamlayan Süha Arın, 1965 yılında ABD'ye giderek Washington DC. Howard Üniversitesi'nde "Sinema Televizyon Yapımcılığı ve Yönetmenliği" alanında lisans eğitimi, ardından Washington DC’de The American University (Amerikan Üniversitesi'nde) "Kitle Haberleşmesi-Hükümet ve Kamu Enformasyonu" dalında ise yüksek lisans eğitimi aldı

1966 - 1967 sürecinde Amerika'da Capital Film Labs'ta görev yapan Suha Arın, 1967-1973 yıllarında Amerika'nın Sesi Radyosu'nda Washington DC muhabiri, Uluslararası Sinema TV Merkezi ve TRT Washington muhabiri olarak çevirmenlik ve sunuculuk görevi yaptı.

Suha Arın, 1973 - 1974 sürecinde Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Basın Yayın Yüksek Okulu’nda öğretim görevlisi olarak çalışmaya başladı. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi, International American University, Liverpool John Moores Üniversitesi Beykent Kampüsü (Beykent İleri Eğitim Kurumu), Beykent Üniversitesi, Marmara Üniversitesi, Maltepe Üniversitesi ve Yeditepe Üniversitesi'nde ders verdi.

Ankara ve İstanbul’daki çeşitli üniversitelerde sürdürdüğü öğretim görevinde, aralarında günümüzün ünlü yönetmenleri, gazetecileri ve akademisyenlerinin de bulunduğu çok sayıda öğrencinin yetişmesine katkıda bulundu.

1962-1964 yıllarında Milli Eğitim Bakanlığı Filmler Merkezinde Yönetmen ve Senarist görevinde bulundu.

1976 yılında Suha Arın, Urartu’nun İki Mevsimi’ni Ankara Üniversitesi Basın-Yayın Yüksek Okulundan öğrencileri olan Nesli Çölgeçen, Cemal Karman, Kemal Sevimli ve Yalçın Yelence ile birlikte gerçekleştirir. Kameraman Ümit Gülsoy’dur. Çektiği (Yörük Elif), (Likya'nın Sönmeyen Ateşi), (Fırat Göl Olurken) gibi filmlerden bazıları sansüre uğradı.

Suha Arın, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler, Basın-Yayın Yüksek Okulunda öğretim üyesi olarak görev yaparken Kültür Bakanlığından aldığı destekle belgeseller üretti. Daha sonra Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu için 1974'den 1982'ye kadar iki seri dizi halinde bazı belgesel filmleri yönetmiştir. MTV Film Televizyon Video A.Ş isimli şirketi kurarak belgesellerine burada devam etti.

Suha Arın 1983 yılında, Hasan Özgen ile birlikte MTV A.Ş.’nin kuruluşuna katıldı.

"Belgesel sinema, evrensel mesaj taşımalı." tezini savunan Suha Arın,
1964 - "Yayalar İçin Trafik Emniyeti ",
1964 - “Süt”
1964 - "Başkent Ankara",
1968 - "Pride-Gurur",
1974 - "Hattiler'den Hititler'e",
1974 - "Sessiz Emekçiler",
1974 - "Affın Ardından",
1975 - "Kaygı Kuyuları",
1975 - "Bir Yuva Dağılıyor",
1975 - "Midas'ın Dünyası",
1976 - "Safranbolu- Zaman",
1977 - "Urartu'nun İki Mevsimi",
1977 - "İstanbul'un Çağırdığı Su",
1977 - "Likya'nın Sönmeyen Ateşi",
1978 - "Yörük Elif",
1979- "Tahtacı Fatma",
1980 - "Kapalıçarşı- 40 Bin Adım", 1980 - "Aşık Ali İzzet Özkan",
1980 - "Cemal Reşit Rey",
1981 - "Dolmabahçe ve Atatürk",
1983 - "Anadolu'nun Petrol Yolu",
1983 - "Kula- Üç Gün",
1984 - "Kariye",
1984 - "Anadolu- Konutun Öyküsü",
1985 - "Camın Teri",
1985 - "Fırat Göl Olurken" Hasan Özgen ile birlikte,
1986-1988 yıllarında "Eski Evler Eski Ustalar" (4 Bölüm),
1. Eski Evler Eski Ustalar ''Doğu Karadeniz: Sisler Kovulunca'' - 1986
2. Eski Evler Eski Ustalar ''İç Anadolu l: Ozanlar ve Evler'' - 1987
3. Eski Evler Eski Ustalar ''İç Anadolu ll: Erciyes'in Bereketi'' - 1987
4. Eski Evler Eski Ustalar ''Batı Karadeniz: Ağacın Türküsü'' - 1988
1988 - "Dünya Durdukça-Mimar Sinan",
1989 - "Mimar Sinan'ın Anıları",
1990 - "Hüseyin Anka ile Sinan'ı Yeniden Yorumlamak",
1991 - "Topkapı Sarayı",
1991 - "Ayasofya",
1992 - Ustalar ve Bilgeler 1. Bölüm: Cemal Reşit Rey
1992 - Ustalar ve Bilgeler 2. Bölüm: Aşık Ali İzzet Özkan
1992 - Ustalar ve Bilgeler 2. Bölüm: Bedia Muvahhit
1996 - "Altın Kent İstanbul" Hakan Aytekin ile birlikte,
1997 - "Kıbrıs'ta Bir Özgürlük Anıtı",
1997 - "Rauf Denktaş'ın Fotoğrafları" ile
2000 - "Küçük Asya'nın On Rengi-Türkiye Film Yapım Kılavuzu"
Belgesel filmlerini çekti.

Meslek hayatında 30'un üzerinde yapıta imza atan Suha Arın, filmlerinde Anadolu kültürünün ve Türk toplumunun çağdaş, geleneksel değerlerini, sosyal ve siyasal konularını işledi.

Çok sayıda ulusal ve uluslararası ödüle layık görülen Suha Arın, 1977 yılında "Safranbolu'da Zaman" belgeseliyle 14. Antalya Film Festivali'nde "En İyi Kısa Metrajlı Film" dalında Altın Portakal Ödülü aldı.

Belgesel, Safranbolu'nun geleneksel konakları, han, hamam, köprü, cami, çeşme gibi tarihi yapıların koruma altına alınmasında büyük rol oynadı.

Suha Arın'ın 1978 yılında çektiği "Urartu'nun İki Mevsimi" belgeseli, "Sedat Simavi Vakfı Kitle Haberleşmesi Büyük Ödülü"ne layık görülürken, 1979 yılında "Tahtacı Fatma" belgeseli, 3. Uluslararası Balkan Film Festivali'nde birincilik ödülüne layık görüldü. Ayrıca Şam'da düzenlenen film festivalinde 'Gümüş Kılıç' ödülünü kazandı.

Usta yönetmenin çektiği "Kapalıçarşı'da 40 Bin Adım" belgeseli, Viyana Turizm Filmleri Yarışması'nda "Jüri Şeref Ödülü"ne layık görüldü.

Suha Arın, ayrıca 1998 yılında İFSAK Yılın Sinema Ödülü ile yine aynı yıl TÜRSAK ve Tarih Vakıfları Emek Ödülü, 2000'de ise Dünya Kitle İletişimi Araştırma Vakfı Aziz Nesin Emek Ödülü aldı.

Suha Arın, 1980 yılında sinema oyuncusu Semra Özdamar ile evlendi. 1988 yılında boşandı. Mehmet Ali Arın adında bir oğlu ve Ayşe Dilara Arın adında bir kızı vardır.

Suha Arın, Basın Konseyi, Türsak, Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu, İletişim Ve Sanat Araştırmaları Vakfı ile Tarih Vakfı'nın kurucu üyelerindendi.

Suha Arın, 1 Şubat 2004 tarihinde kalp rahatsızlığı nedeniyle tedavi gördüğü İstanbul Haseki Kardiyoloji Enstitüsü'nde 62 yaşında hayatını kaybetti.

Kitapları :
2000 - Küçük Asya'nın On Rengi: Türkiye Film Yapım Kılavuzu (Yabancı film yönetmenleri ve yapımcılara yönelik İngilizce albüm ve kitap.)
Mesleki tecrübesi:
- (1962-1964) Yönetmen ve Senarist, MEB Öğretici Filmler Merkezi
- (1966-1967) Projeksiyonist ve Ses Kayıtçısı, Capital Film Labs (Washington D.C.)
- (1967-1973) Çevirmen-Spiker, Amerika’nın Sesi Radyosu Washington Muhabiri – USIA Uluslararası Sinema TV Merkezi ve TRT Washington Muhabiri
- (1974-1983) Öğretim Görevlisi, A.Ü.S.B.F.Basın ve Yayın Yüksek Okulu
- (1983-2004) Genel Müdür, MTV Film Televizyon Video San.ve Tic. A.Ş.
- (1984-1988) Mimar Sinan Üniversitesi, Sinema TV Ens.Öğretim Görevlisi (yarı-zamanlı)
- (1994-1997) İstanbul Üniversitesi, İletişim Fak.Öğretim Görevlisi (yarı-zamanlı)
- (1995-1996) International American University (KKTC), İletişim Fak. Öğretim Görevlisi (yarı-zamanlı)
- (1996-1998) Liverpool John Moores Üniversitesi, Beykent Kampüsü, Medya Bölümü Öğr.Gör. (daha sonra Beykent Ünv.) (yarı-zamanlı)
- (1997-2003) T.C. Maltepe Üniversitesi, İletişim Fak. Öğretim Gör. (tam-zamanlı)
- (2000-2002) Marmara Üniversitesi, İletişim Fak.Öğretim Gör. (yarı-zamanlı)
- (2000-2003) T.C. Yeditepe Üniversitesi İletişim Fak.Öğretim Gör. (yarı-zamanlı)
- (2003-2004) Beykent Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fak. Öğretim Gör (yarı-zamanlı)
- (2003-2004) T.C. Yeditepe Üniversitesi, İletişim Fak. Öğretim Gör. (tam-zamanlı)

Ödülleri
1977 - "Safranbolu’da Zaman", 14. Antalya Film Festivali Altın Portakal Ödülü
1978 - "Urartu’nun İki Mevsimi", Sedat Simavi Vakfı Kitle Haberleşmesi Büyük Ödülü
1979 - "Tahtacı Fatma", III.Uluslararası Balkan Film Festivali Birincilik Ödülü
1979 - "Tahtacı Fatma", Şam Uluslararası Film Festivali Gümüş Kılıç Ödülü
1979 - "Tahtacı Fatma", Antalya Film Festivali Altın Portakal Ödülü
1983 - "Kula’da Üç Gün", Antalya Film Festivali Altın Portakal Ödülü
1985 - "Kapalıçarşı’da 40 Bin Adım", Viyana Turizm Filmleri Yarışması Jüri Şeref Ödülü
1989 - "Dünya Durdukça", Lozan Uluslararası Mimari ve Şehircilik Filmleri Yarışması Jüri Özel Ödülü
1990 - "Dünya Durdukça", Bordeaux Uluslararası Şehir Planlaması ve Mimari Filmler Yarışması Avrupa Konseyi Özel Ödülü
1990 - "Dünya Durdukça", UNESCO Uluslararası Sanat Filmleri Yarışması Mimarlık Ödülü
1998 - İFSAK Yılın Sinema Ödülü
1998 - Türsak ve Tarih Vakfı Emek Ödülü
2000 - Dünya Kitle İletişim Vakfı Aziz Nesin Emek Ödülü


Kaynak:Biyografi.info